Το σπαράγγι ...

και το χιούμορ του Édouard Manet...
ή όταν οι καλλιτέχνες και οι συλλέκτες-κριτικοί έργων τέχνης, είχαν κέφια ...

Edouard Manet (1832-1883)
Asparagus
1880
Oil on canvas
H. 16.5; W. 21.5 cm
Paris, Musée d'Orsay
gift of Sam Salz, 1959

Το εν λόγω σπαράγγι στον πίνακα είναι τα "ρέστα" του καλλιτέχνη προς τον κριτικό-συλλέκτη όταν ο δεύτερος αγόρασε τον πίνακα με τα σπαράγγια στην τιμή των 800 γαλλικών φράγγων. Ο συλλέκτης ήταν γαλαντόμος και αντί του ποσού των 800 φράγκων πλήρωσε 1000. Η λεπτότητα και η εξυπνάδα του καλλιτέχνη έδωσε την απάντηση στην κίνηση του θαυμαστή του με ένα μικρό σε διαστάσεις πίνακα που παρίστανε αυτή τη φορά ένα και μοναδικό σπαράγγι ζωγραφισμένο όμως με πολύ μεράκι και με την ελευθερία και τον αέρα που έδινε στον χρωστήρα του καλλιτέχνη η αίσθηση ότι ζωγράφιζε κάτι μόνο και μόνο γιατί το έκανε κέφι. Το σημείωμα που συνόδευε τον πίνακα, όταν παραδόθηκε στο συλλέκτη ήταν: "Το ένα που έλλειπε από το δεμάτι"

Και το ένα που έλλειπε από το δεμάτι έγινε το πρώτο βήμα για την απελευθέρωση του Manet, γιατί, για τον Edouard Manet, ο λόγος. (Ο κριτικός τέχνης που ενέπνευσε τον Manet δεν είναι άλλος από τον Charles Ephrussi, Εβραϊκής καταγωγής από οικογένεια τραπεζιτών που κατοικούσε στην Oddesa της Ουκρανίας. Ήλθε στο Παρίσι το 1871 και σύχναζε στα σαλόνια της Mme Émile Straus, της Madeleine Lemaire και της princesse Mathilde.) Ο ρεαλισμός δίνει τη θέση του στον ιμπρεσιονισμό όπου ένα και μοναδικό σπαράγγι απομονώνεται από το δεμάτι για να δώσει όλην την αίσθηση της καθαρότητάς του, όπου αν και ακινητό, είναι εντούτοις ταυτόχρονα, τόσο ζωντανό, θα πει αργότερα ο Georges Bataille!


Από εκείνη τη στιγμή, έγινε συνήθεια στο Manet να ζωγραφίζει έργα μικρά, με σύνθεση από ένα ή δυο-τρία αντικείμενα φρούτα ή λουλούδια, μόνο για το κέφι του, που τα προόριζε ως δώρα σε αγαπημένα του πρόσωπα, παράλληλα με τα μεγάλα του έργα.

Ίσως δεν ήξερε ότι η συγκυρία του πρώτου του έργου με το σπαράγγι θα γεννούσε στις μέρες μας ένα ολόκληρο κίνημα ζωγράφων που έχουν σκοπό την παραγωγή ενός έργου μικρών διαστάσεων καθημερινά. Α painting a day, λέγεται. Σε αυτά τα μικρά εργάκια ο χρωστήρας έχει κέφια ...


Ο πίνακας με τα σπαράγγια ...

λεπτομέρειες από τον μικρό πίνακα με το μοναδικό σπαράγγι

Επί τω έργω : A painting a day από τον Duane Keiser
Γαρίδα & Ψωμί με μαρμελάδα



Το παρόν άρθρο έχει το ρόλο εισαγωγικού σημειώματος σε προσεχές άρθρο του Πρωτεσίλαου στο blog stavento8 για το μουσείο Orsay. Α! δεν ξέρω, μου το υποσχέθηκε :-)

Καλό Σαββατοκύριακο